Toshkent irrigatsiya va qishloq xoʻjaligini mexanizatsiyalash muhandislari instituti 1923-yilda Turkiston davlat universiteti texnika fakulteti boʻlimi sifatida faoliyat yuritgan. 1934-yilda oliygohga “Toshkent irrigatsiya va qishloq xoʻjaligini mexanizatsiyalash muhandislari instituti” milliy tadqiqot universiteti maqomi berildi.
Bugungi kunda universitetdning 25 ta taʼlim yoʻnalishida 5 000 ga yaqin talaba tahsil olmoqda. Ularga 350 dan ortiq malakali professor, jumladan, 31 nafar fan doktori hamda 157 nafar fan nomzodi taʼlim bermoqda. Universitet zamonaviy oʻquv laboratoriya xonalari, zamonaviy ilmiy markaz, umumiy fondi 700 000 ga yaqin axborot-resurs markaziga ega. Hozirda oliygohda 4 ta fundamental, 3 ta amaliy hamda 3 ta innovatsion grant loyihalar amalga oshirilmoqda va ushbu loyihalar uchun jami 3 mlrd soʻmga yaqin mablagʻ sarflangan. “Toshkent irrigatsiya va qishloq xoʻjaligini mexanizatsiyalash muhandislari instituti” milliy tadqiqot universiteti 26 ta davlatning 50 dan ortiq universitetlari, 20 ga yaqin ilmiy-tadqiqot markazlari bilan hamkorlik shartnomasiga ega. Xususan, bularga Janubiy Koreyaning KOICA, Buyuk Britaniyaning British Council, Yaponiyaning JICE hamda JICA, Germaniyaning GIZ va GTZ tashkilotlari, Xalqaro suv resurslarini boshqarish instituti, BMT hamda YUNESKO kabi xalqaro tashkilotlar kiradi. Oliygoh qoshida “Toshkent irrigatsiya va qishloq xoʻjaligini mexanizatsiyalash muhandislari instituti” milliy tadqiqot universiteti akademik litseyi faoliyat olib boradi. Univeristet Oʻrta Osiyo oliy taʼlim muassasalari reytingida 58-oʻrinda qayd etilgan. Oʻzbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev aynan shu oliygohning faxriy bitiruvchisidir.